Osteopatię uważa się za rodzaj medycyny niekonwencjonalnej. Wśród sztandarowych założeń osteopatii podaje się holistyczne podejście do człowieka, możliwość samoregulacji, integralność struktury i funkcji oraz istotność cyrkulacji płynów. Wykorzystując te zasady, terapeuta przystępuje do procesu diagnostycznego. Jego składowymi są: anamneza, czyli wywiad, badanie neurologiczne, ortopedyczne oraz typowo osteopatyczne. W przypadku wątpliwości, niejednoznacznych wyników czy konieczności dokładniejszego różnicowania może zaistnieć konieczność badań obrazowych oraz laboratoryjnych.
Ze względu na obecność wolnych zakończeń nerwowych, proprioceptorów oraz zdolności do aktywnego kurczenia się, dysfunkcje powięzi mogą wpływać na zaburzenia pracy narządu ruchu oraz narządów wewnętrznych. Osteopaci stosują także techniki terapii czaszkowo–krzyżowej pozwalające równoważyć pracę układu autonomicznego – mówi się o ich dużej skuteczności u dzieci autystycznych, z ADHD oraz u osób z zaburzeniami nerwicowymi. Praca technikami wisceralnymi stanowi dobrą metodę w walce z refluksem zarówno u dorosłych, jak i u dzieci. Także przy szumach usznych, migrenowych bólach głowy czy dolegliwościach kręgosłupa mobilizacje i manipulacje stawów mogą przynieść wyjątkowo dużo korzyści.
W przywracaniu właściwego napięcia podczas bólu o cechach pochodzenia mięśniowego, powodzeniem cieszą się techniki energetyzacji mięśni, terapie miękkotkankowe, manipulacje mięśniowo–powięziowe oraz terapia punktów spustowych. Pozostałe narzędzia wykorzystywane w osteopatii to techniki równoważenia napięć więzadłowych – BLT, struktur nerwowo–naczyniowych, czy techniki Strain–Contrastrain – ułożeniowe oraz niezliczona ilość innych. Zastosowanie danego narzędzia jest uzależnione od szeregu czynników, jak chociażby wiek czy kondycja psycho–fizyczna pacjenta.
Po określeniu hipotezy i decyzji o wyborze techniki, przystępuje się do procesu terapii. Następnie sprawdzana jest odpowiedź tkankowa – mówi nam to o skuteczności wybranego narzędzia i słuszności hipotezy terapeutycznej. Czas trwania jednostki zabiegowej to blisko godzina – choć jest to bardzo zindywidualizowane. Ilość wizyt także bywa różna. Wyznacznikiem jest problem, z jakim zgłosił się pacjent oraz jego wiek – zdolności naprawcze organizmu maleją proporcjonalnie wraz z nim.
Ból po wizycie u osteopaty zazwyczaj jest następstwem zainicjowania procesów naprawczych. Równie często może pojawić się senność, objawy grypopodobne czy cechy stanu zapalnego. Tego typu zmiany ustępują po kilku dniach i są związane z odzyskiwaniem przez organizm stanu równowagi. Cena jednej wizyty w gabinetach osteopatii może się wahać w granicach od 100 do nawet 400 zł. Opinie pacjentów przemawiają na korzyść holistycznego podejścia do stanu zdrowia i przekonują o słuszności takiej koncepcji.
